زمان مطالعه: 10 دقیقه


کارآفرینی چیست ذهنیت درآمدزایی در کودکی یکی از شاخصهای متداول کارآفرینان موفق است. برای مثال، دایموند جان برای همکلاسیهای خود در کلاس اول مدادهای سفارشی میساخت. مارک کوبان در دوازدهسالگی به همسایهها کیسهزباله میفروخت. ریچارد برانسون طوطیهای کوچک را پرورش میداد و میفروخت. ژولیت برینداک در شانزدهسالگی وبسایتی طراحی کرده بود که بعدها ارزش آن به سی میلیون دلار رسید. بهزبان سادهتر، ذهنیت کسبوکار در کارآفرینان از سنین کم آغاز میشود. اگر همیشه بهدنبال راههایی برای درآمدزایی بودهاید، در کلِ زندگی خود کارآفرین بالقوهای بودهاید.
اگر شما هم بهدنبال ریسککردن هستید یا در کودکی بهدنبال کسب درآمد بودهاید، کارآفرین هستید یا اینکه به کارآفرینی علاقهمندید، آن هم کارآفرین بالقوه! فقط باید کمی به آن توجه کنید.
محتوای این درسنامه
کارآفرینی چیست؟
واژۀ «کارآفرینی» از واژۀ فرانسوی Entreprendre بهمعنای «متعهدشدن» نشئت گرفته اسـت، یعنی کسی که متعهد میشود مخاطرههـای فعالیتی اقتصادی را تقبل و اداره و سازماندهی کند.
تاریخچۀ کارآفرینی
تاریخچۀ کارآفرینی به اوایل سدۀ شانزدهم میلادی برمیگردد. در آن زمان به کسانی که در کار مأموریت نظامی بودند کارآفرین میگفتند. بعد از آن دوره برای کارهای اینچنینی، با اِعمال محدودیتهایی باز هم از این کلمه استفاده میشد. کارآفرینی اولین بار مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت، بهطوری که اکثر این افراد در نظریههای خود آن را تشریح کردهاند. برای مثال در سال 193۴ یوزف شومپتر نظریهای در این مورد داد که باعث شد به او لقب «پدر کارآفرینی» بدهند.
کارآفرینی از نظر روانشناسان و جامعهشناسان هم پدیدهای اجتماعی است که به بررسی رابطۀ متقابل بین کارآفرینان با دیگر گروههای جامعه پرداخته است.
عوامل مؤثر بر کارآفرینی
کارآفرینی برای توسعۀ هر نوع اقتصادی ضروری است. همین موضوع باعث شده است کشورهای توسعهیافته رشد خود را بسته به رشد کارآفرینی بدانند:
-
عوامل اقتصادی و بازار
مهمترین چیزی که بهشدت بر کارآفرینی تأثیر میگذارد عوامل اقتصادی است. این عوامل خود شامل مواردی است که در ادامه برایتان توضیح میدهیم. داشتن مجموعهای خوب از عوامل اقتصادی نهتنها به کاهش هزینۀ محصول کمک میکند، بلکه به افزایش سود نیز میانجامد. همچنین در صورت کمبود منابع اقتصادی یا بازارِ کمِ کالاها و خدمات، احتمال خطرات افزایش مییابد. عوامل اقتصادی شامل موارد زیر است:
اندازۀ بازار: باید در نظر داشته باشیم که فعالیت ما در چه بازاری انجام میشود و این بازار تا چه اندازه به خدمت ما نیاز دارد.
منابع مالی: باید دریابیم که ما تا چه میزان و از چه طریقی میتوانیم منابع مالی مورد نیازمان را برطرف کنیم. این منابع میتواند به صورت وام، سرمایهگذاری خارجی یا هر مدل دیگری باشد.
سیستم مالیاتی: مقررات مالیاتی که از طرف دولت وضع میشود میتواند تا میزان زیادی کنترل بازار را در دست گیرد، بهطوری که کشورهای دارای رژیمهای مالیاتی محدودکننده باعث خروج کارآفرینان از این عرصه میشوند. کارآفرینان معمولاً تمایل دارند به بازارهایی وارد شوند که دولت کمترین مداخله را در آنها دارد.
2.عوامل شخصی
عوامل شخصی نیز تأثیر زیادی بر کارآفرینی میگذارد؛ زیرا نشان میدهد که چهقدر روحیۀ کارآفرینان به خصوصیاتی مانند بلوغ، کارایی، کیفیت رهبری، توانایی ریسک و اعتمادبهنفس در بین دیگران نیاز دارد. اگر کارآفرینان این خصوصیات را حفظ کنند، بهاحتمال بسیار زیادی بر کسبوکارشان تأثیر مثبت میگذارد.
3.رقیبان
قطعاً مشاغل در جامعهای رشد میکنند که رقابت سالم وجود داشته باشد؛ زیرا به پیشرفت کلی کمک میکند. توسعۀ کارآفرینی بهعلت رقابت ناسالم در موارد خاص مسدود میشود.
4.بازار نیروی کار
نیروی کار ماهر فنی یکی دیگر از عوامل مهم محیطی است که در کارآفرینی موثر است؛ چراکه دستاورد کارآفرینان به دسترسی نیروی کارشان به قیمتهای معقول وابسته است. در بسیاری از کشورها نیروی کار به اتحادیه تبدیل شده است. آنها نیروها را از کار با قیمت پایین جداً منع میکنند و همین موضوع افزایش هزینههای تولید را بهدنبال دارد و نهایتاً بر کارآفرینی اثر منفی میگذارد.
5.مواد خام
مواد خام هم مانند نیروی کار بر کارآفرینی بسیار مؤثر است. در برخی کشورها این مواد خام با قیمتی معقول در دسترس قرار میگیرد؛ اما در برخی کشورهای دیگر واسطههایی وجود دارد که کنترل این بخش را به دست آوردهاند. آنها مواد اولیه را با قیمتهای بسیار بالا میفروشند که باعث ضررکردن کارآفرینان میشود.
6.زیرساخت
خدمات حملونقل، برق و… جزو خدمات پایهای هستند و زیرساختهای مورد نیاز برای توسعۀ هر نوع تجارتی تلقی میشوند. کشورهایی که زیرساختهای خوبی داشته باشند، قطعاً شاهد رشد خوب کارآفرینی در کشورشان خواهند بود.
به نقل از کارآفرینان برتر جهان
ناراضیترین مشتری شما منبع رشد و توسعۀ کسبوکارتان است. پاسخگویی به اعتراضات مشتری نیز باعث جلب مشتری میشود. تأکید او بر توجه به مشتریان عصبانی است؛ چراکه آنها در آینده ضعفهای محصولاتتان را خواهند گفت.
بیل گیتس (Bill Gates) – موسس شرکت مایکروسافت
کیفیت را فراموش نکنید. خانۀ زیبا و باامکانات و امن و راحت بهتر از خانۀ دوطبقۀ بیفایده و خالی از وسایل است
استیو جابز (Steve Jobs) – خالق اپل
هیچوقت نباید از آزمونوخطا در کسبوکار خود بترسید. از طرفی باید سریع عمل کنید و شکست را تجربه کنید تا نقشۀ راهتان را پیدا کنید.
مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) – موسس فیسبوک
راز موفقیت شما جوانان تازهوارد در این است که توانایی خود را در شناخت مشتری بالا ببرید و آنها را نقطۀ عطف کسبوکار خود بدانید. او در تمام سخنان خود بر مشتریمحوری تمرکز کرده و به کارآفرینان جوان گوشزد میکند که با مشتریمداری، موفقیت در یک قدمی شما خواهد بود
جف بزوس (Jeff Bezos) – مدیرعامل آمازون
فرصتهای تجاری و شغلی مانند اتوبوس است؛ همیشه یکی پس از دیگری وجود دارد. جوانان باید خدمات و محصولات خود را متفاوت و متنوع نگه دارند و همیشه بهدنبال فرصتهای بزرگ باشند.
ریچارد برانسون (Richard Branson) – مؤسس تیم ویرجین
کارآفرین کیست؟
کارآفرین کسی است که شغل جدیدی ایجاد میکند و بیشترِ ریسکهای آن را متحمل میشود. او معمولاً بهعنوان مبتکر و منبع ایدههای جدید برای خدمتی جدید دیده میشود، کسی که مسئولیت شکست و موفقیت آن خواهد بود.
انواع کارآفرینی
-
کارآفرینی در کسبوکار کوچک
افرادی که به کارآفرینی در مشاغل کوچک علاقه دارند، بهدنبال سود در مقیاس بزرگ یا بودجۀ سرمایهگذاری نیستند. کارآفرینی در مشاغل کوچک غالباً وقتی است که شخصی صاحب ادارۀ شغل خود میشود. آنها معمولاً کارمندان محلی و اعضای خانواده را استخدام میکنند. فروشگاههای مواد غذایی محلی، آرایشگاه، بوتیکهای کوچک و مشاوران، بخشی از این دسته از کارآفرینیها هستند.
-
کارآفرینی شرکت بزرگ
کارآفرینی شرکت بزرگ زمانی است که آن شرکت چرخۀ معینی داشته باشد. این نوع کارآفرینی برای کارآفرینِ حرفهایِ پیشرفته است که میداند چگونه نوآوری را حفظ کند. آنها اغلب بخشی از تیمی بزرگ متشکل از مدیران هستند. شرکتهای بزرگ معمولاً خدمات و محصولات جدیدی را بر اساس ترجیحاتِ مصرفکننده برای تأمین تقاضای بازار ایجاد میکنند. وقتی شرکت بهسرعت رشد میکند، کارآفرینی در مشاغل کوچک میتواند به کارآفرینی در شرکتهای بزرگ تبدیل شود. این امر همچنین میتواند هنگامی اتفاق بیفتد که شرکتی بزرگ آنها را خریداری کند. شرکتهایی مانند مایکروسافت و گوگل و دیزنی نمونههایی از این نوع کارآفرینیاند.
-
کارآفرینی اجتماعی
کارآفرینی که میخواهد مشکلات اجتماعی را با محصولات و خدمات خود حل کند، در این دسته از کارآفرینی قرار دارد. هدف اصلی آن ایجاد جهانی بهتر است. او برای بهدستآوردن سود یا ثروت کلان کار نمیکنند. درعوض، این نوع کارآفرین تمایل دارد مؤسسات غیرانتفاعی یا شرکتی را تأسیس کند که خود را وقف کار در جهت منافع اجتماعی میکنند.
هدف از کارآفرینی
هدف از کارآفرینی در دیدگاه فردی و جمعی متفاوت است. در دیدگاه کلان کارآفرینی موتور محرک اقتصاد است و اقتصادهای بزرگ جهان برای کارآفرینی ارزش زیادی قائلاند. در دیدگاه فردی، تمایل به کارآفرینی به شخصیت فرد برمیگردد. در اغلب موارد هدف از کارآفرینی در دیدگاه فردی، تمایل به مستقلشدن و مخاطرهپذیری و کسب درآمد بیشتر است.
کارآفرینی در ایران و جهان
بهطور کلی اگر بخواهیم رفتاری در سطح جامعه گسترش پیدا کند، باید آن رفتار به فرهنگ و ارزش تبدیل شود. بنابراین اگر بخواهیم کارآفرینی در سطح کلان گسترش پیدا کند، باید آن را به ارزش و فرهنگ تبدیل کنیم، کاری که اغلب کشورهای توسعهیافته کردهاند و افراد را با حمایتهای خود به کارآفرینی تشویق کردهاند، چراکه میدانند پیشرفت اقتصاد در جهان امروزی جز با کارآفرینی محقق نخواهد شد. جامعۀ کنونی در حال حاضر با سرعتی شتابان به سمت جامعۀ دانشی پیش میرود، جامعهای که در آن منابع فیزیکی و مادی مزیت خود را نسبت به منابع فکری و علمی از دست داده و سرمایۀ اصلی آن استعداد و خلاقیت اعضای آن جامعه به شمار میرود. در کشور ما نیز طی سالهای اخیر اقدامات ارزندهای همانند برگزاری نمایشگاههای استارتاپی، ایجاد صندوقهای پژوهش و فناوری و… انجام شده است؛ اما در مقایسه با کشورهای توسعهیافته هنوز در ابتدای راه هستیم. لازم است که کارآفرینی به مباحث درسی دانشگاهها کشیده شود تا بتوان در سالهای آینده از کارآفرینی بهعنوان ارزش در جامعه صحبت کرد.
کارآفرین موفق کیست؟
واژۀ «موفقیت» از واژههای بسیار مرموز است؛ چراکه هر شخصی برای خودش تعریف جداگانهای از موفقیت دارد. برای عدهای موفقیت یعنی کسب درآمد بیشتر یا محبوبیت بیشتر. چیزی که میتوان در اکثر مفاهیمِ موفقیت بهدنبال آن بود، کسب درآمد بیشتر است؛ بنابراین میتوان گفت کارآفرین موفق کسی است که بتواند با تلاش و دانش خود به درآمد مستقلی دست یابد.
البته باید خاطرنشان کرد که پشت هر موفقیتی شکستهای بسیاری وجود دارد؛ پس نباید این شکستها را عدمموفقیت تلقی کرد. این شکستها زمانی عدمموفقیت تلقی میشوند که دست از تلاش برداریم.
کارآفرینی چه مراحلی دارد؟
به سبب ذات تغییرپذیر دنیای کنونی، نمیتوان یک راه مشخص و کاملاً چهارچوبمند برای کارآفرینی مطرح کرد. کسانی که در این زمینه تجربۀ کافی دارند میدانند که نمیتوان لزوماً یک چهارچوب مشخص و از پیش تعیینشده را تعریف کرد و سپس با آن جلو رفت و با موفقیت صددرصدی روبهرو شد؛ اما موارد مهمی وجود دارند که اگر به آنها توجهی نشود، موجب شکست کارآفرین خواهد شد.
- چرا میخواهم کارآفرین شوم؟
- ایدۀ مربوطه
- بررسی ایده
- تهیۀ طرح کسبوکار (business plan)
- ایجاد طرح اولیه
- جذب سرمایه
- تبدیل ایده به محصول
اینها مراحل اصلی و اولیۀ کارآفرینی است و در مطالب بعدی با جزئیات کافی به شرح هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.
حال با خواندن این مطالب متوجه شدیم که کارآفرینی در اغلب موارد به ویژگیهای شخصیتی افراد بازمیگردد. آیا شما هم یک کارآفرین بالقوه هستید؟ آیا شما هم جرئت ریسککردن را دارید تا یک کار جدید را شروع کنید؟ صادقانه میتوان گفت که برای شروع کارآفرینی هیچگاه دیر نیست؛ اما بااینحال زمان بهینهای برای این کار وجود دارد و آن دوران جوانی است. پس دستبهکار شوید!
در بیان اساتید
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
دسترسی سریع
- مبانی کارآفرینی
- کارآفرینی چیست؟
- ویژگیهای یک کارآفرین
- همه چیز درباره کارآفرینی درون سازمانی که باید بدانید
- چرا اهمیت نوآوری در کارآفرینی روز به روز افزایش مییابد؟
- ایده چیست و در کارآفرینی چه کاربردی دارد؟
- با سادهترین تکنیکهای ایدهپردازی آشنا شوید
- ترس از بیان ایده و روشهای غلبه بر آن
- ارزیابی ایده چیست و چرا تشخیص ایدههای کارآمد اهمیت دارد؟
- هر آنچه که باید در رابطه با مفهوم بازار بدانید
- با مفهوم و انواع مشتری در کسبوکار آشنا شوید
- تفاوت کاربر و مشتری در تعامل با کسبوکارها چیست؟
- شناسایی نیاز مشتری؛ یک گام فراتر از رقبا
- تحقیقات بازاریابی و مراحل انجام آن
- راهاندازی استارتاپ
- تعریف و ویژگی های استارتاپ
- استارتاپهای موفق چگونه تعریف میشوند و چه ویژگیهایی دارند؟
- آشنایی با چیستی استارتاپ و انواع آن
- هر آنچه درباره بوم مدل کسب و کار باید بدانید
- همه چیز درباره مدل کسب و کار که باید بدانید
- بوم ناب چیست؟
- تحلیلSWOT چیست و چه کاربردی دارد؟
- استراتژی رشد چیست و چگونه به موفقیت کسبوکارها کمک میکند؟
- ارزیابی معیارهای رشد کسبوکار چگونه است؟
- همه چیز در مورد مشاوران و منتورها در دنیای استارتاپها
- صفر تا صد آمادهسازی MVP
- مدیریت منابع انسانی در استارتاپ چیست و چه نقشی دارد؟
- هویت و فرهنگ سازمانی در استارتاپ چیست؟
- هر آنچه درباره طرح مالی کسب و کار باید بدانید
- طرح کسب و کار چیست و چه کاربردی دارد؟
- پیش بینیهای مالی و هزینهها برای کسبوکار
- حقوق استارتاپها
- توسعه فردی
- تیم و کار تیمی
سیاوش صابری
منتور کسب و کار«کارآفرینی» در عالیترین حالت یک طرز فکر است، وقتی فرد به مرحلهای برسد که بتواند سریع به تغییرات واکنش نشان دهد و بیشترین ارزش را برای همنوعان خود خلق کند، اما نکتهای که معمولا در بحث کارآفرینی و در سخنرانی های «انگیزشی» مورد بیتوجهی قرار میگیرد، بحث قدرت ریسک و تابآوری افراد در مقابل مشکلات است، مسأله ای که در بحث کارآفرینی بسیار مهم است، چراکه شروع یک کسبوکار جدید تا مدتها مشکلات زیادی را برای افراد کارآفرین به بار میآورد، به همین جهت تابآوری افراد در مقابل مشکلات یکی از ملاکهای اصلی برای رسیدن به موفقیت در این بحث است.