ایده عالی مستدام

ایده‌ها جذاب متولد شده‌اند یا اینکه جالب ساخته می‌شوند؟

دفعات مکرر برایمان اتفاق افتاده‌است که صبح در مسیر کار و یا هنگام روبه‌رویی با چالش‌ها و سختی‌ها و یا شب هنگام قبل از خواب و فارغ از تمام دغدغه‌ها، ایده‌هایی ناب و خلاقانه به ذهن‌مان خطور می‌کند که تصور می‌‎کنیم ایده‌هایمان چقدر خاص است! میتوانم با آن دنیا را متحول کنم!

اما واقعا چند درصد از این ایده‌ها به مرحله عمل میرسند؟! و یا اگر عملی شوند چند درصد از آن‌ها واقعا ماندگار می‌شوند و به قول معروف می‌ترکاند؟!

دنیای ما دنیای ایده‌های تازه است. هر روز میلیون‌ها ایده در ذهن انسانها متولد می‌شوند. هزاران مورد از آنها به زبان می‌آیند. صدها مورد از آنها اجرا می‌شوند. ده‌ها مورد از آنها زنده می‌مانند و در بستر زمان، معدودی از آنها، جاودانه می‌شوند.

ایده عالی مستدام نوشته برادران هیث، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های  نیویورک‌تایمز و وال‌استریت ژورنال ، راه‌های ماندگاری ایده‌ها را به شما آموزش می‌دهد.

درباره نویسنده

چیپ هیث و دَن هیث دو برادر آمریکایی هستند. چیپ هیث استاد دانشگاه استنفورد است و در زمینه استراتژی کسب‌وکار تدریس می‌کند. همچنین مشاور شرکت‌ها و انجمن‌های معروفی از جمله گوگل و انجمن قلب آمریکا نیز بوده است.

دن هیث نیز در دانشگاه دوک مشغول به کار است و در بخش آموزشی این دانشگاه، برنامه جدیدی با هدف تقویت اثر رهبران بخش اجتماعی ایجاد کرده است.

برادران هیث، تا کنون، 4 کتاب بسیار معروف تالیف کرده‌اند که کتاب ایده عالی مستدام اولین کتابی است که این دو نویسنده باهم نوشته‌اند.

اثرگذاری ایده‌ها

هرکس در هر جایگاهی حرف‌هایی برای گفتن و ایده‌هایی در ذهن دارد؛ اما بسیاری از اوقات این ایده‌ها شنیده و دیده نمی‌شوند و خیلی زود به‌دست فراموشی سپرده می‌شوند. طی سال‌های اخیر کتاب‌های تخصصی متعددی در زمینه مدیریت منتشر شده است و بیشتر آن‌ها حاوی ایده‌هایی عالی برای توانمندسازی مدیران و متخصصان مدیریت بوده‌اند. با وجود  این خوانندگان در هیچ‌کدام از این کتاب‌ها یاد نمیگیرند چگونه ایده، پیام یا نظر خود را به گونه‌ای مطرح کنند که اثرگذار باشد و به خاطر سپرده شود. از این فراتر، در سازمان‌ها بسیاری از مدیران و متخصصان مدیریت در استفاده از واژگان تخصصی مدیریت و کسب‌و‌کار آن‌قدر افراط می‌کنند که درک گفته‌هایشان برای کارکنان سازمان دشوار است.

چسبندگی ایده‌ها

کتاب Made to Stick توسط چیپ هیث و دن هیث در زمینه‌ی ماندگار کردن ایده‌ها و متقاعدکردن دیگران در مورد آنها نوشته شده است. انبوهی از مثال‌ها در این زمینه مطرح شده و ابزارهایی برای ماندگار کردن ایده‌ها معرفی شده است. شاید در ابتدای کار تصور کنید عبارت فارسی «ایده‌ی عالی مستدام» شباهتی با عنوان اصلی انگلیسی کتاب ندارد؛ درصورتی‌که با خواندن مطالب کتاب، به درستی انتخاب این عنوان خوب پی خواهید برد. کتاب ایده عالی مستدام به 28 زبان دنیا ترجمه شده‌است، در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک‌تایمز و وال‌استریت‌ژورنال و بیزینس‌ویک، قرار دارد و همچنین  جایگاه رتبه 10 کتاب‌برتر در حوزه کسب‌و‌کار در سایت آمازون را کسب کرده‌است. مسئله‌ای که برادران هیث در کتاب «ایده‌ی عالی مستدام» بررسی کرده‌اند، میزان چسبندگی هر ایده است. منظور از چسبندگی ایده که با لغت Stick در این کتاب از آن یاد می‌شود، جذابیت ایده و ماندگاری آن در ذهن شنونده است.

در اصل، این کتاب، کتابی پرورشی است. پس ما چگونه ایده‌های خود را به‌گونه‌ای بپرورانیم که در جهان موفق باشند؟ بسیاری از ما نمی‌دانیم چگونه ایده‌های خود را به‌طور مؤثری منتشر کنیم؛ و آنها را متمایز کنیم. برای مثال معلم زیست‌شناسی یک ساعت برای توضیح میتوز وقت صرف می‌کند و هفته بعد فقط سه دانش‌آموز به یاد می‌آورند که میتوز چیست. مدیری برای رونمایی از استراتژی جدید شرکت سخنرانی غیرجذابی می‌کند و کارمندان با ذوق و شوق سرشان را تکان می‌دهند و روز بعد کارکنان تولید را می‌بینید که همچنان همان کار قبلی را انجام می‌دهند . در حالی که اغلب، ایده‌های خوب، سخت موفق می‌شوند. اما داستان‌های مسخره دزدی کلیه، بدون وجود هیچ منبعی که آن را تأیید کند، مدام منتشر می‌شود. چرا؟ آیا به این دلیل است که داستان کلیه سرقت‌شده نسبت به سایر موضوع‌ها خریدار بیشتری دارد؟ یا آیا می‌توان ایده‌ی درست و مفید را هم به‌خوبی ایده‌ی نادرست منتشر کرد؟

برشی از کتاب

در بخش اول کتاب، برادران هیث درباره‌ی آنچه ماندگار می‌شود، توضیح می‌دهند و مثال‌ها و داستان‌هایی برای انتقال درست مفهوم ماندگاری مطرح می‌کنند. در ۶ فصل بعدی، از ۶ اصل ایده‌های ماندگار و موفق یاد شده که هر فصل یکی از این اصول را تشریح می‌کند. این اصول عبارت‌اند از:

اصل اول: سادگی (Simple)، به این معنا که اضافه‌های ایده باید حذف شوند و ایده به مفهوم اصلی برسد. ایده‌ها باید علاوه‌بر سادگی، عمیق و بامفهوم باشند؛ بنابراین، سادگی الزاما به‌معنای بسیار کوتاه‌بودن جمله نیست. هرچند قانون طلایی عبارتی تک‌جمله‌ای را تأیید می‌کند که دیگران به‌دلیل سادگی و عمقش تا ابد به‌خاطر بسپارند.

اصل دوم: غیرمنتظره‌بودن (Unexpected)، یعنی علاوه‌بر ایجاد غافل‌گیری برای افراد که هوشیاری و تمرکز را زیاد می‌کند، اشتیاق و حس کنجکاوی را باید همواره در افراد ایجاد و حفظ کنیم.

اصل سوم: ملموس‌بودن (Concrete)، برای اینکه ایده واضح و روشن باشد، باید با استفاده از اطلاعات ملموس و فعالیت‌های مشهود توضیح داده شود. این باعث می‌شود ایده برای همه‌ی مخاطبان معنایی واحد ایجاد کند.

اصل چهارم: معتبربودن (Credible)، آنچه هر ایده نیازمند داشتن آن است، باورپذیربودن است. به راه‌هایی نیاز داریم که افراد ایده را بیازمایند و اطمینان پیدا کنند تا بتوانند آن را باور کنند.

اصل پنجم: احساسی‌بودن (Emotional)، یعنی چه کار کنیم دیگران به ایده‌های ما توجه کنند و درگیرش شوند. برای این‌ امر لازم است کاری کنیم حس خاصی در مخاطبان ایجاد شود. مسئله‌ی مهم این است که بدانیم کدام احساس را باید برانگیزانیم و کنترل کنیم.

اصل ششم: داستانی‌بودن (Story)، برای اینکه دیگران را متقاعد کنیم براساس ایده‌ی ما رفتار کنند، به داستان‌گویی نیاز داریم. این کار موجب افزایش تجربیات افراد می‌شود و درنتیجه، عملکرد بهتری خواهند داشت.

در پایان

در پایان مطالعه این کتاب  به تمام افرادی که قصد دارند با هر ابزاری از جمله سخنرانی، بیانیه‌های استراتژیک، کمپین تبلیغاتی، شعار، ارتباط‌های درون تیمی، مطالب و تیترهای روزنامه و … پیام مهمی را به مخاطبان خود برسانند توصیه می‌شود.